Nederland kent diverse plaatsen met een bijzonder buitenplaatsenlandschap, waar de rijke elite vlak bij elkaar in hun imposante buitenplaatsen woonden en wonen. In de middeleeuwen lieten edelen, om hun ridderlijke levenswijze te demonstreren, dicht bij landelijke machtscentra kastelen bouwen die ze later omvormden tot lusthoven. En in de Gouden Eeuw lieten de puissant rijk geworden kooplieden in het landelijke gebied buitenplaatsen bouwen op vanuit de handelssteden goed bereikbare locaties.
Hier creëerden ze hun privé paradijsjes. Zij lieten buitenplaatsen aanleggen met centraal een monumentaal huis omringd door bijgebouwen. Daar naadloos op aansluitend lagen imposante tuinen met waterpartijen en parkbossen die de grandeur van de buitenplaats verder vergroten. De landgoederen waarop de buitenplaatsen lagen dienden ook geld op te leveren en daarom werden er landbouwgronden met pachtboerderijen aangelegd en bossen voor de bosbouw. Op diverse plaatsen in Nederland ligt nog altijd een grote concentratie aan buitenplaatsen en valt de pracht en praal van weleer nog te beleven.
Top 12 –Plaatsen met de meeste historische buitenplaatsen van Nederland
- Wassenaar (Zuid-Holland). Dorp naast Den Haag met 24 grote historische buitenplaatsen en tientallen kleinere buitenplaatsen en vila’s van de Haagse elite.
- Zeist (Utrecht): Dorp dat onderdeel is van de buitenplaatsenzone ‘Stichtse Lustwarande’ met 9 grote historische buitenplaatsen en tientallen kleinere buitenplaatsen en villa’s.
- ’s-Graveland (Noord-Holland). Buitenplaatsenpolder met 9 grote historische buitenplaatsen en 4 kleinere buitenplaatsen.
- Vorden (Gelderland). Dorp bij Zutphen, hoofdstad van het kwartier Zuphen in het graafschap Gelre met 8 grote historische buitenplaatsen en 5 kleinere buitenplaatsen.
- Baarn (Utrecht). Dorp dat onderdeel is van de buitenplaatsenzone ‘Laagte van Pijnenburg’ met 7 grote historische buitenplaatsen en tientallen kleinere buitenplaatsen en villa’s.
- Driebergen (Utrecht). Dorp dat onderdeel is van de buitenplaatsenzone ‘Stichtse Lustwarande’ met 7 grote historische buitenplaatsen en 17 kleinere buitenplaatsen.
- Heemstede (Noord-Holland). Dorp in de binnenduinrand met 7 grote historische buitenplaatsen en 15 kleinere buitenplaatsen voor de Amsterdamse elite.
- Dalfsen (Overijssel). Dorp bij de belangrijke Hanzestad Zwolle met 7 grote historische buitenplaatsen en 5 kleinere buitenplaatsen.
- Breukelen (Utrecht). Dorp onderdeel van de buitenplaatsenzone ‘Utrechtse Vecht’ met 6 grote historische buitenplaatsen en 23 kleinere buitenplaatsen.
- Doorn (Utrecht). Dorp dat onderdeel is van de buitenplaatsenzone ‘Stichtse Lustwarande’ met 6 historische buitenplaatsen.
- Nieuwersluis (Utrecht). Dorp dat onderdeel is van de buitenplaatsenzone ‘Utrechtse Vecht’ met 6 historische buitenplaatsen.
- Maarssen (Utrecht). Dorp dat onderdeel is van de buitenplaatsenzone ‘Utrechtse Vecht’ met 6 historische buitenplaatsen.
