Jaarsveld is een kasteeldorp langs de Lek, in het zuidwesten van de provincie Utrecht. Het kleine dorpje rondom de veertiende-eeuwse kerk, is één van de woonplaatsen met de grootste rijksmonumentendichtheden van Nederland. Dit is in belangrijke mate het resultaat van de aanwezigheid van twee historische monumenten complexen in dit dorpje: Buitenplaats Huis te Jaarsveld en het unieke waterstaatkundige complex Dijkhuis te Jaarsveld.
Jaarsveld is ontstaan bij het rond 1384 gestichte Kasteel Veldenstein, van waaruit het verkeer over de Lek en de Lekdijk kon worden gecontroleerd. Dit kasteel, in het grensgebied tussen Holland en Utrecht is verschillende keren vernield, om in 1673 definitief te worden verwoest. Een krappe eeuw later vormt het kasteelterrein de locatie van de nieuw gestichte buitenplaats Huis te Jaarsveld, met in haar tuin de middeleeuwse structuur van de kasteelplaats verwerkt.
Een ander belangrijke gebeurtenis voor Jaarsveld is de afdamming van de Hollandse IJssel in 1285 bij Klaphek. Daarna kon de Nederrijn haar water alleen nog via de Lek afvoeren. De Lekdijken konden dit niet aan en braken in de eeuwen erna regelmatig door. Hierbij kwamen soms grote delen van het Sticht Utrecht en Graafschap Holland onder water te staan, tot aan Rotterdam, Leiden en Amsterdam toe. Daarom werd in 1328 het Hoogheemraadschap Lekdijk Benedendams opgericht om ervoor te zorgen dat de Lekdijken daadwerkelijk onderhouden werden en dat er bij hoogwater een dijkleger paraat stond om in de Lekdijk geslagen gaten direct te dichten.
Deze activiteiten werden gecoördineerd vanuit, voorgangers van, het huidige zeer fraaie Dijkhuis te Jaarsveld, dat naast de dorpskerk aan de Lekdijk staat. Dit dijkhuis vormt bovendien het centrum van een zeer bijzonder historisch waterstaatkundig complex voor het onderhoud en de bewaking van de Lekdijk tussen Vreeswijk en Schoonhoven. Veel van haar oorspronkelijke elementen, zoals verhoefslagingspaaltjes, dijkbewakingspalen, dijkmagazijnen en peilschaalhuisjes, zijn nog altijd in en aan beide zijden van Jaarsveld aanwezig. Jaarsveld met buitenplaats en dijkhuis vormen beschermd dorpsgezicht Jaarsveld.
Inhoudsopgave
- Het Verhaal van Jaarsveld
- Wat is er te Zien en Doen in Jaarsveld?
- Eten en Drinken in Jaarsveld
- Overnachten in Jaarsveld
- Natuur en Landschap in Jaarsveld
- Lees alles over Jaarsveld
Jaarsveld – Kasteeldorp aan de Lek
Jaarsveld is een klein dorpje met 285 inwoners, dat is ontstaan bij het voormalige Kasteel Veldenstein. Het historische centrum ligt op de oeverwal achter de Lekdijk, rond een veertiende-eeuwse dorpskerk. Daaromheen ligt een vierkant stratenpatroon met de oudste woningen van het dorp. Hier werkten vroeger de ambachtslieden en bevonden zich diverse winkeltjes.
De historische dorpskern van Jaarsveld grenst in het noordoosten aan de verbindingsweg (S.L van Alterenlaan) tussen de Lekdijk en de middeleeuwse toegangslaan tot het voormalige Kasteel Veldenstein. Bij deze aftakking van de Lekdijk staat het fraaie Dijkhuis te Jaarsveld, tegenover een voormalige loskade aan de Lek.
Door de zeer natte gronden in de polders rondom Jaarsveld, waren er tot in de negentiende eeuw problemen met wateroverlast door de gebrekkige waterafvoer uit deze polders. Landerijen stonden regelmatig onder water, waardoor het er slecht boeren was. De griendcultuur, fruitteelt en visserij vormden de voornaamste inkomstenbronnen. Maar tot halverwege de twintigste eeuw heerste er vrij veel armoede onder de inwoners van Jaarsveld.
Kasteel Veldenstein – Van slot naar buitenplaats Huis te Jaarsveld
Kasteel Veldenstein werd rond 1384 gebouwd bij de dijk op de noordelijke oeverwal van de Lek. Vanaf deze strategische locatie kon zowel het verkeer over de Lekdijk als het scheepvaartverkeer over de Lek in de gaten worden gehouden.
Dit kasteel was gebouwd in opdracht van Hendrik van Vianen, een jongere broer van de toenmalige heer van Vianen. Het lag centraal in de heerlijkheid Jaarsveld, een gebied aan de noordzijde van de Lek dat vele malen groter was dan de huidige woonplaats Jaarsveld. De heerlijkheid Jaarsveld was tussen 1327 en 1518 meesttijds eigendom van de heren van Vianen die stroomopwaarts aan het aan de andere kant van de Lek gelegen Vianen woonden. Met Jaarsveld controleerden zij zowel de zuid- als de noordzijde van de Lek.
Jaarsveld lag bovendien in het grensgebied tussen het Sticht Utrecht en het Graafschap Holland. Kasteel Veldenstein was daardoor regelmatig het onderwerp van strijd. Zo werd het kasteel in 1511 deels verwoest door het Utrechtse leger, maar later weer opgebouwd. Kasteel Veldenstein, inclusief de vrije heerlijkheid (‘ministaatje’) Jaarsveld met lage, midden en hoge jurisdictie, wordt daarna een aantal malen verkocht.
In 1608 verkoopt Philips Willem van Nassau, de laatste adellijke bewoner, het slot aan een Amsterdamse koopman. In de Gouden Eeuw waren bestaande landgoederen, met de daaraan verbonden heerlijke jachtrechten, voor kapitaalkrachtige kooplieden geliefde locaties als jacht- en/of zomerverblijf, en als investering door het verpachten van de landerijen. Door de opeenvolgende patriciërs-eigenaren verandert het karakter van Kasteel Veldenstein daarna van een verdedigbaar slot in een smaakvolle buitenplaats met symmetrisch aangelegde tuinen.
Het tot buitenplaats getransformeerde Kasteel Veldenstein, later Huis te Jaarsveld genoemd, wordt in 1673 definitief verwoest door de Fransen. Muurfragmenten van het kasteel zijn nog lange tijd blijven staan en een resterende kasteeltoren deed nog jarenlang dienst als gevangenis. En ondanks de afwezigheid van een buitenhuis op het landgoed, waren de eigenaren ervan er regelmatig voor de jacht. Ze verbleven dan in het Jagershuis dat de Franse verwoestingen had overleefd.
In 1759 besloot de toenmalige eigenaar om een nieuw buitenhuis op het landgoed te bouwen. Dit nieuwe landhuis verrees op de plek van een omgrachte boomgaard, honderd meter noordwestelijk van de kasteelplaats van het geruïneerde Kasteel Veldenstein. Daarnaast werden de lanen op de kasteelplaats gerenoveerd en de grachten uitgediept, en onderdeel van de nieuw aangelegde park. Dit nieuwgebouwde landhuis kreeg zijn huidige uiterlijk toen de buitenplaats rond 1840 werd uitgebreid en verfraaid.
Dijkhuis te Jaarsveld – Bestuurs- en commandocentrum
Naast de buitenplaats Huis te Jaarsveld is ook het fraaie, in Hollandse neorenaissancestijl gebouwde, Dijkhuis te Jaarsveld een beeldbepalend gebouw in dit rivierdorpje. Op deze locatie zetelde eeuwenlang het bestuur van het Hoogheemraadschap ‘Lekdijk Benedendams en van den IJsseldam’, dat later is opgegaan in het hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden.
Nadat in 1285 de Hollandse IJssel bij Klaphek, zeven kilometer stroomopwaarts van Jaarsveld, met de IJsseldam van de Lek was afgesloten om een eind te maken aan de vele overstromingen van de Lopiker- en Krimpenerwaard, ontstonden er nieuwe problemen. De Hollandse IJssel was in de middeleeuwen, naast de Lek, één van de twee hoofdstromen van de Nederrijn. Na de aanleg van de IJsseldam moest al het water van de Nederrijn, en het overtollige water uit de omliggende polders, door de Lek stromen.
De dijken langs de Lek waren hier niet op berekend, zoals al in 1321 bleek toen de Lekdijk bij Vreeswijk doorbrak en grote delen van het Sticht en Holland onder water kwamen te staan. Dit leidde tot de oprichting van de hoogheemraadschappen ‘Lekdijk Bovendams’ (1323) en ‘Lekdijk Benedendams en van den IJsseldam’ (1328). Bovendien werd de onafhankelijke dijkschouw ingesteld om de kwaliteit van de dijken regelmatig te controleren.
Vanuit het Dijkhuis te Jaarsveld werden alle activiteiten van het hoogheemraadschap ‘Lekdijk Benedendams en van den IJsseldam’ gecoördineerd. Het huidige Dijkhuis te Jaarsveld werd in 1903 gebouwd ter vervanging van een uit 1675 daterend dijkhuis. Hier vonden de hoogheemraadschapsvergaderingen onder voorzitterschap van de (adellijke) dijkgraaf plaats. Verschillende heren van Jaarsveld waren tevens dijkgraaf.
Dijkbewakingscomplex Jaarsveld – Bewaking van de Lekdijk bij hoogwater
Dijkhuis te Jaarsveld was tevens het hoofkwartier van een bijzonder historisch waterstaatkundig complex voor het onderhoud en de bewaking van de Lekdijk tussen Vreeswijk en Schoonhoven. Dit historische complex bestaat, naast Dijkhuis te Jaarsveld, uit verschillende elementen zoals verhoefslagingspaaltjes, dijkbewakingspalen, dijkmagazijnen en peilschaalhuisjes, waarvan nog steeds veel van de oorspronkelijke elementen aanwezig zijn.
De Lekdijk werd vroeger onderhouden door de boeren aan de dijk. Drie maal per jaar werd de dijk geschouwd door het hoogheemraadschap en beoordeeld of deze nog in goede conditie was. Om te bepalen wie welk deel moest onderhouden, werd de dijk verdeeld in een aantal stukken, of ‘slagen’, waarbij elke hoeve verantwoordelijk was voor het onderhoud van zo’n slag. De verschillende slagen werden met kleine hardstenen paaltjes aangegeven, de verhoefslagingspaaltjes. Pas in de loop van de negentiende eeuw nam het hoogheemraadschap het onderhoud van de dijken zelf ter hand. Op de Lekdijk tussen Vreeswijk en Schoonhoven staan nog ruim 150 van deze verhoefslagingspaaltjes.
Desondanks bleef de Lekdijk een zwak punt, en brak met enige regelmaat door. Bij de dijkbeuk van 1624 drong het water zelfs door tot aan Rotterdam, Leiden, Delft en de binnenstad van Amsterdam.
Vanwege de impact van de dijkdoorbraken op het achterland, met de daar gelegen rijke Hollandse steden van de Gouden Eeuw, werd de waterstand op de Lek voortdurend in de gaten gehouden. Hiertoe werden aan het eind van de negentiende eeuw aan de Lekzijde van de dijk diverse peilschaalhuisjes gebouwd. Aan de voorzijde van zo’n gebouwtje bevindt zich onderin een opening waardoor bij hoog water het rivierwater naar binnen stroomt. In het peilschaalhuisje word dit water tot rust gebracht, zodat de waterstand zonder hinderlijke golfslag exact kon worden afgelezen op de hardstenen peilschaal aan de binnenzijde van het gebouw.
Als het water boven een bepaald niveau kwam werd, door het luiden van de kerkklok, het dijkleger bijeengeroepen, en werd de dijkbewaking ingesteld. Het Dijkhuis te Jaarsveld werd dan het commandocentrum waar besloten werd waar, of en hoe er in actie gekomen moest worden. Daarom bevonden zich in het dijkhuis ook zeven slaapkamers zodat de dijkgraaf en hoogheemraden, die het opperbevel voerden over het dijkleger, er in tijden van nood konden blijven logeren.
Het dijkleger bestond toen uit, ongeveer 2000 weerbare mannen tussen de 20 en 60 jaar. De dijklegersoldaten verzamelden zich op verschillende plaatsen langs de Lekdijk. Deze verzamelpunten zijn gemarkeerd door ongeveer 1,5 meter hoge, natuurstenen dijkbewakingspalen, waarop ’s-nachts een lantaarn werd geplaatst. Langs de Lekdijk tussen Vreeswijk en Schoonhoven staan nog altijd negen, van de oorspronkelijk tien, genummerde dijkbewakingspalen. Ze worden tegenwoordig gebruikt om de jaarlijkse schouw aan te kondigen door er een formulier aan op te hangen.
Ten behoeve van de dijkbewaking kwam de dijklegersoldaten bijeen in een zogeheten waakhuis bij de dijkbewakingspaal. Zo’n waakhuis, meestal een boerderij achter de Lekdijk die tijdens hoogwater de functie van wachthuis kreeg, fungeerde als onderkomen voor de dijklegersoldaten. Ook stonden er bij de waakhuizen dijkmagazijnen met daarin opgeslagen spaden, zandzakken, olielampen en kruiwagens, om in geval van nood de dijk te kunnen repareren.
Jaarsveld – plattelandsdorpje
Jaarsveld is, mede vanwege haar beperkte economische kansen, door de eeuwen heen een klein plattelandsdorpje gebleven. In de jaren ’30 van de twintigste eeuw werden aan de Veldensteinlaan enkele huizen gebouwd. Daarna is na de Tweede Wereldoorlog de ruimte tussen de Veldensteinlaan en het oude centrum is vrijwel volgebouwd met wat kleinschalige nieuwbouw. Gelukkig is daarbij het historische karakter dit harmonieuze kerkdorpje met 285 inwoners behouden gebleven.
Bezienswaardigheden Jaarsveld
Buitenplaats Huis te Jaarsveld
De historische buitenplaats Huis te Jaarsveld bevind zich op een 16 hectare groot terrein (‘Landgoed huis te Jaarsveld’);
- Huis te Jaarveld (S.L. van Alterenlaan 27). Landhuis van twee verdiepingen uit 1761 op een rechthoekig omgracht perceel dat rond 1840 is uitgebreid en verfraaid met een extra vleugel en een tuinkamer.
- Park. De structuur van het park wordt gedomineerd door de overblijfselen van het kasteelterrein van het middeleeuwse Kasteel Veldenstein (een archeologisch monument), met;
- Dubbele, rechthoekige grachtengordel rondom het voormalige kasteel. Deze structuur is nog bijna helemaal aanwezig. Alleen langs de Lekdijk is de buitengracht bij een dijkverzwaring gedempt. Binnen de binnengracht liggen twee, met elkaar verbonden, eilanden waarop het kasteel en de voorburcht hebben gestaan. De binnen- en buitengracht zijn van elkaar gescheiden door houtsingels.
- Oorspronkelijke toegangslaan tot het kasteel. Met eiken beplante dwarslaan tussen het omgrachte landhuis en de kasteelplaats, afgesloten met een ijzeren spijlenhek.
- Rechthoekig omgracht hoofdterrein met Huis te Jaarsveld en;
- Dam met toegangshek tot het hoofdterrein. Dam over de gracht rond het terrein met landhuis, naar het voorplein. Op de dam staat een sierlijk achttiende-eeuws smeedijzeren spijlenhek voorzien van vlamvormige punten. Het hek bestaat uit twee stijlen met aan weerszijden zijstukken. De stijlen zijn bekroond door kroontjes met daartussen, onder een rondboogvormige doorgang, de dubbele hekvleugels.
- Landschappelijk parkbosje
- Grasvelden
- Bijgebouwen;
- Koetshuis annex stal uit 1847 aan het plein voor het landhuis. In de top van het rechthoekige gebouw bevind zich een wijzerplaat en op de nokeinde een windvaan.
- Jagershuis met stal (S.L. van Alterenlaan 28). Rietgedekt boerderijtje uit rond 1650, met vrijstaande rietgedekte schuur. Dit voormalige tuinmanshuis, later de verblijfplaats van de eigenaren van het geruïneerde kasteel, staat op het land tussen de binnen- en buitengracht rond de kasteelplaats, en is bereikbaar via een achttiende-eeuwse bakstenen boogbrug voorzien van een klein ijzeren hek.
- Locatie theekoepel (oostelijke punt van de kasteelplaats aan de Lekdijk). In 1842 had de eigenaar van de buitenplaats op een heuvel bij de Lekdijk een theekoepel laten bouwen. Op deze locatie bevind zich tegenwoordig een oorlogsmonument ter herinnering aan een in 1943 nabij Jaarsveld neergeschoten Britse bommenwerper.
- Zwarte Schuur (noordelijk van gracht rond voorterrein). Houten schuur met moestuin.
Dijkbewakingscomplex Jaarsveld
Het Dijkbewakingscomplex Jaarsveld is een monumentaal waterstaatkundig complex langs de noordzijde van de Lek tussen Vreeswijk en Schoonhoven met;
- Dijkhuis te Jaarsveld (Lekdijk Oost 12). Aan de Lekdijk gelegen polderhuis uit 1903, gebouwd in Hollandse neorenaissancestijl. Het fraaie kantoorpand, met een buitenplaats-achtige uitstraling, bestaat uit twee bouwlagen onder een samengestelde kap. Op de gevel staat de spreuk: “Vivo leo cespite tutus” , vrij vertaald: De Hollandse leeuw is veilig achter de groene zoden van de dijk. De belangrijkste vertrekken, waaronder de grote vergaderzaal en de dijkgravenkamer, bevinden zich op de eerste verdieping, van waaruit de Lek zichtbaar is. Dijkhuis te Jaarsveld is het centrum van een dijkbewakingscomplex, en diende tevens als waakhuis nummer 4. Ook bevonden zich slaapgelegenheden voor het bestuur en de dijkgraaf in het gebouw.
- Bijgebouwen achter het Dijkhuis;
- Dijkmagazijn. Deels in steen en deels in hout, mogelijk zeventiende-eeuwse, opgetrokken schuur met erachter was een werf voor opslag.
- Paardenstal uit de zeventiende eeuw
- Woonhuis. Oorspronkelijk een logement.
- Dijkbewakingsinfrastructuur voor het Dijkhuis aan de Lekdijk;
- Dijkbewakingspaal nummer 4
- Peilschaalhuisje (aan de overkant van de Lekdijk)
- Bijgebouwen achter het Dijkhuis;
- Dijkbewakingsinfrastructuur langs de Lekdijk oostelijk en westelijk van Dijkhuis te Jaarsveld;
- Dijkbewakingspalen of waakhuispalen (Lekdijk Oost en Lekdijk West). Vierkante natuurstenen palen van ongeveer 1,5 meter hoog. De palen zijn aan de bovenzijde voorzien van een profiellijst, waarop ’s-nachts bij hoog water een lantaarn werd geplaatst. De palen staan aan de landzijde van de Lekdijk, met aan de rivierzijde het nummer van de paal.
- Nummer 2. (Lekdijk Oost bij 15, Lopikerkapel).
- Nummer 3. (Lekdijk Oost, achter Kortland 12/ 400 meter westelijk van de Uitweg, Lopikerkapel)
- Nummer 4 (Lekdijk Oost bij 12, Jaarsveld), voor het Dijkhuis,
- Nummer 5 (Lekdijk West bij 2, Jaarsveld, postadres Lopik)
- Nummer 6 (Lekdijk West bij 14, Jaarsveld, postadres Lopik)
- Nummer 7 (Tiendweg bij 2, Lopik)
- Nummer 8 (Lekdijk West bij 36, Lopik)
- Nummer 9 (Lekdijk West bij 71, Willige-Langerak)…. Staat laag natuurstenen paatlje bij..
- Nummer 10 (Lekdijk Oost, achter Tiendweg bij 1, Schoonhoven).
- Peilschaalhuisjes. Aan de rivierkant van de Lekdijk bevinden zich tegenover dijkbewakingspalen 4 (bij Dijkhuis Jaarsveld), 8 en 10 een peilschaalhuisje voor het meten van de waterstand op de Lek.
- Dijkmagazijnen;
- Achter Dijkhuis te Jaarsveld.
- Lekdijk West bij 85/bij Graaf Floris IV Weg (Lopik)
- Lage Dijk-Zuid bij 44 (IJsselstein)
- Verhoefslagingspaaltjes (Lekdijk tussen Nieuwegein en Schoonhoven). Ongeveer 150 kleine ongeveer 30 centimeter hardstenen paaltjes.
- Dijkbewakingspalen of waakhuispalen (Lekdijk Oost en Lekdijk West). Vierkante natuurstenen palen van ongeveer 1,5 meter hoog. De palen zijn aan de bovenzijde voorzien van een profiellijst, waarop ’s-nachts bij hoog water een lantaarn werd geplaatst. De palen staan aan de landzijde van de Lekdijk, met aan de rivierzijde het nummer van de paal.
Historische kern Jaarsveld
- Hervormde kerk (Kerkstraat 5). Dorpskerk met uit de veertiende (schip) en vijftiende (koor en toren) eeuw. In de kerk bevind zich de fraaie afsluithek van het koor met drie prachtige gebrandschilderde ramen. Ook staan in de kerk twee herenbanken, waaronder een prominente rijkversierde overhuifde herenbank uit de zeventiende eeuw die vroeger toebehoorde aan de heren van Jaarsveld.
- Begraafplaats (Lekdijk Oost bij 8). Binnendijks, deels omgracht terrein op een ongeveer 2 meter hoge terp.
- Schoolmeesterswoning (Kerkstraat 3) uit 1902.
- Café Lekzicht (Lekdijk Oost 11A). Voormalig dorpscafé uit 1877, waarin zich ook de raadzaal bevond.
Overige bezienswaardigheden Jaarsveld
- Het ‘Oude Veerhuis‘ (Lekdijk Oost bij 9, Jaarsveld, postadres Lopik) met daarnaast restanten van de betonnen veerstoep van het voormalige Tienhovense veer.
- Uitwateringssluis (hoek LekdijkWest (bij 1)/Rolafweg Zuid). Sinds 1599 werd hier via een duiker het overtollige polderwater op de Lek afgewaterd. Dit polderwater werd eerst met poldermolens, later met stoomgemalen en sinds 1979 door het elektrische gemaal De Koekoek (Lekdijk West bij 19a, Lopik) op de Lek afgewaterd.
Activiteiten nabij Jaarsveld
- Wandelen & Fietsen
- Wandelroutes
- Twee Provinciën route Ameide- Jaarsveld. Wandelroute van 4 kilometer aan beide zijden van de Lek tussen Ameide en Jaarsveld.
- Jaarsveld/Lopik. Rondwandeling van 5 kilometer.
- Ronde van Jaarsveld. Rondwandeling grotendeels westelijk van Jaarsveld van 9 kilometer.
- Knooppuntenroute rond Jaarsveld. Rondwandeling van 9 kilometer.
- Diverse wandelroutes rond Jaarsveld. Rondwandelingen van 5-15 kilometer.
- Fietsroutes
- Diverse fietsroutes rond Jaarsveld. Rondritten van 41 – 50 kilometer.
- Diverse fietsroutes rond Jaarsveld – 2. Rondritten van 30-104 kilometer.
- Rondje Oudewater- Jaarsveld – Schoonhoven. Rondrit van 62 kilometer.
- Wandelroutes
- Bezoek
- Naastgelegen dorpen en steden;
Eten & drinken nabij Jaarsveld
In Jaarsveld zijn geen restaurants, maar zeven kilometer stroomopwaarts van de dorpskern ligt een recreatiecentrum met een restaurant. Ook in de nabijgelegen steden IJsselstein en Schoonhoven bevinden zich diverse eet- en drinkgelegenheden.
Overnachten in Jaarsveld
Natuur & Landschap bij Jaarsveld
Het gebied rond Jaarsveld is in twee fases ontgonnen. De oudste ontginning, waarschijnlijk al voor het jaar 1000, was van de hogere gronden op de oeverwal langs de Lek. Deze zandige grond was erg geschikt voor de akkerbouw. In de tweede helft van de twaalfde eeuw werd ook het lager gelegen ondoordringbare laagveenmoerasgebied ten noordwesten van de oeverwal systematisch ontgonnen. Het open agrarische landbouwgebied, dat de dorpskern aan de Lekdijk omringd, bestaat uit percelen met akkers, weidevelden en fruitboomgaarden.
Aan de Lekzijde van de Lekdijk, bevind zich een smalle strook uiterwaarden met rietvelden, kleine broekbosjes en (restanten) van grienden.
Lees alles over Jaarsveld
- Ontgonnen verleden. Regiobeschrijvingen provincie Utrecht
- Beknopte geschiedenis van Jaarsveld
- Geschiedenis van Jaarsveld
- Kaart Jaarsveld in 1868
- Kasteel Jaarsveld
- Cultuurhistorische waardenkaart Gemeente Lopik
- Monumenten in Jaarsveld
- Buitenplaats Huis te Jaarsveld
- Buitenplaats Huis te Jaarsveld – 2
- Nederrijn en Lek stromen door de tijd
- Dijkhuis te Jaarsveld
- Dijkhuiscomplex van Hoogheemraadschap Lekdijk Benedendams
- Twee keer een dijkhuis aan de Lekdijk